Michael Foucault'a göre iktidar, ne olduğu tam olarak bilinmeyen, hem görünür hem de görünmez olan, hem açık hem de gizli olan ama her yerde var olan, anlaşılması veya tanımlaması güç olan şeydir. Foucault'a göre iktidar, saymakla bitmeyecek kadar çok sayıda odaklar vasıtasıyla insanlar üzerinde hayatları boyunca uygulanan bir çeşit değişkendir.
Foucault'a göre iktidar ilişkisinin olduğu her yerde direnmenin de var olacağı gerçeği kaçınılmazdır. Ona göre iktidar, bir şefin, liderin veya bir hükümdarın ya da toplumsal bir grubun elinde bulunduğu ve zamanla kaybedeceği bir şey değildir. Foucault'a göre iktidar, saymakla bitmeyecek kadar çok sayıda odaklar vasıtasıyla insanlar üzerinde hayatları boyunca uygulanan bir çeşit değişkendir.
Biyo-iktidar; insan bedeninin tahlil etmek denetleme ve disipline altına tutmak için sayısız uygulamalar kullanmaktır. Michael Foucault Cezaevi örneğini iktidara benzeterek bir denetim aracıyla toplumu denetim altına aldığını göstermiştir. İktidar nedir sorusundan daha çok iktidar hangi uygulamalarla karşımızda duruyor sorularını incelemiştir. Türkiye'de de biyo-iktidar ilişkilerine örnek olarak ''3 çocuk teşviki'' haberlerinin söylem analizleri Foucault’nun biyo-iktidarın yaşama müdahalesinin ikinci şekli olarak adlandırdığı “Nüfusun biyo-politiği” bedene doğal bir tür olarak yaklaşır ve nüfusu düzenleyici bir denetim getirir.
Bu doğrultuda ele alınan ve Türkiye’de uzun zamandır gündemde olan bir diğer önemli konu, iktidarın her aileyi en az 3 çocuk yapmaya teşvik eden söylemleriyle ilgilidir. Bir diğer örnek ise ''Sigara ve Alkol yasakları'' üzerine tartışma ve söylemlerdir. Bu bağlamda halk sağlığına dikkati çeken ve insan ömrünü uzatmayı hedefleyen sigara ve alkol kullanımını yasaklayan girişimler toplumda genel anlamda ilk önce büyük tepkilere neden olmuş ancak, daha sonra bu yasağı destekleyenler ve karşı çıkanlar arasında ciddi bir kutuplaşmaya zemin hazırlamıştır. Genel olarak baktığımızda benzer bir tartışma sürecini görebiliyoruz. Foucault'un biyo-iktidar çerçevesinde çizmeye çalıştığı profil bu bağlamda insanların yaşam sürelerini uzatarak onlardan daha fazla fayda edinebilme durumu oluşturmaktadır.
0 Yorumlar